Zachowek Myślibórz
Jak uzyskać zachowek Myślibórz?
Po śmierci osoby, jej majątek przechodzi na współmałżonka oraz dzieci (spadkobierców). Gdy następuje otwarcie spadku po zmarłym, może może ono nastąpić na podstawie przepisów ustawy lub na podstawie testamentu sporządzonego przez spadkodawcę. W przypadku podziału spadku zgodnie z ustawą, w pierwszej kolejności prawo do dziedziczenia nabywa małżonek oraz dzieci spadkodawcy. Otrzymują oni równą część spadku, po połowie. Natomiast w przypadku testamentu, spadkodawca ma możliwość dysponowania swoim majątkiem, co jednak nie zawsze oznacza, że najbliższa rodzina zostanie w nim uwzględniona. Dlatego, w celu ochrony interesów tych bliskich, którzy nie zostali uwzględnieni w testamencie, istnieje instytucja zachowku.. Co to takiego? Komu przysługuje i w jakiej wysokości?
Czym jest zachowek? Jaka jest definicja zachowku?
Zachowek, będący instytucją prawa spadkowego. ma na celu ochronę i zabezpieczenie praw majątkowych osób dotąd najbliższych spadkodawcy, które jednak zostały pominięte w testamencie lub w darowiznach zrealizowanych jeszcze przed śmiercią spadkodawcy. A zatem osób, które z różnych powodów w wystarczający sposób nie uczestniczyły w podziale spadku. Uprawnieni mają wtedy prawo żądać zapłaty od osób, które nabyły prawa do spadku.
Zachowek (definicja) – instytucja prawa spadkowego, mająca na celu ochronę najbliższych osób spadkodawcy przed dowolnym korzystaniem przez niego ze swobody testowania i rozporządzania jeszcze za życia swoim majątkiem w drodze darowizn. Oznacza on wartość wyrażoną w pieniądzu, obliczoną w sposób określony szczegółowo w kodeksie cywilnym. Wartość szacowana jest w oparciu przede wszystkim o wartość aktywów i pasywów spadku oraz niektórych darowizn dokonanych przez spadkodawcę, która musi przypaść osobom uprawnionym do tego roszczenia, należącym do najbliższej rodziny spadkodawcy.
Roszczenie to może zostać pokryte przez powołanie do dziedziczenia (ustawowe lub testamentowe), zapis windykacyjny albo darowiznę, a w wypadku, gdy uprawniony do zachowku nie otrzymał zachowku w takiej postaci, może on żądać od spadkobierców (a w pewnych sytuacjach także od zapisobierców windykacyjnych i obdarowanych) świadczenia pieniężnego służącego uzupełnieniu zachowku (roszczenie o zachowek).
Obowiązek zapłaty
Obowiązek zapłaty zachowku powstaje w chwili śmierci spadkodawcy i należy do długów spadkowych. Ratio legis polega tu na wyjściu z założenia, że każdy człowiek w razie śmierci ma moralny obowiązek pozostawienia chociażby części majątku swym najbliższym. A niejednokrotnie może się zdarzyć, że spadkodawca sporządzając testament pominie takie osoby. Zachowek zabezpiecza interesy osób najbliższych pominiętych przez spadkodawcę w testamencie.
Zachowek Myślibórz i okolice
Pomagamy w uzyskaniu zachowku, sprawach spadkowych majątkowych i rozwodowych. Zadzwoń.
Kto jest uprawniony do spadku? Zasady dziedziczenia
Z mocy prawa osobami uprawnionymi do spadku w pierwszej kolejności są zstępni, czyli dzieci spadkodawcy i małżonek,
którzy dziedziczą majątek w równych częściach z zastrzeżeniem, że część jaka przypada małżonkowi nie może być niższa
od ¼ całości spadku. Gdy brak zstępnych, do spadku mają prawo małżonek i jego rodzice. W takiej sytuacji rodzice zmarłego
mogą ubiegać się o zachowek.
Kto jest osobą uprawnioną?
Komu przysługuje zachowek?
Według art. 991 par. 1 Kodeksu Cywilnego osoby, które są uprawnione do jego otrzymania to wszyscy spadkobiercy, którzy nabywają prawo do spadku z zgodnie z ustawą z grupy 1. , lub jeżeli brak takowych - spadkobiercy z grupy 2.
Są to zatem takie osoby:
1. małżonek testatora (spadkodawcy)
2. każdy zstępny, czyli każdy kolejny potomek tej samej osoby - każde dziecko, wnuk, prawnuk, itd.
3. rodzice osoby zmarłej, z zastrzeżeniem gdy brak jest naturalnych dzieci, czyli potomków spadkodawcy.
Natomiast do grupy zstępnych dzieci Kodeks Cywilny zalicza:
1. naturalnych (dzieci) potomków zmarłego
2. dzieci, które zostały wcześniej adoptowane (przysposobione) przez testatora
3. dzieci, które spadkodawca wcześniej uznał jako własne
4. potomstwo (dzieci) pozamałżeńskie spadkodawcy.
Komu nie przysługuje zachowek?
Kto nie jest uprawniony do zachowku?
Osoby, bez prawa do zachowku:
- małżonek, pozostający w chwili śmierci spadkodawcy w separacji
- małżonek, wobec którego spadkodawca wniósł pozew o rozwód z orzeczeniem jego wyłącznej winy
- wszyscy, którzy w testamencie zostali wydziedziczeni
- dalsi krewni (zięć, synowa, teściowie)
- osoby uznane za niegodne dziedziczenia
- spadkobiercy, którzy odrzucili spadek
- osoby uprawnione do zachowku, ale wcześniej otrzymały od zmarłego darowizny o wartości przynajmniej równej kwocie należnego im zachowku.
Forma zapłaty. Jaka jest kwota zachowku?
Najczęściej wypłacany jest w formie gotówkowej a jego wysokość jest określona w prawie spadkowym, a dokładnie w art. 991 par. 1 Kodeksu Cywilnego.
Kwota ta jest uzależniona od części majątku, która mogłaby przypadać spadkobiercy w przypadku dziedziczenia ustawowego. Osobom uprawnionym do zachowku należy się 1/2 przynależnego im udziału.
Natomiast niepełnoletnie - w chwili otwarcia spadku - dzieci oraz osoby, które są trwale niezdolne do pracy mogą otrzymać 2/3 należnego udziału.
Do zapłaty roszczenia zobowiązani są inni spadkobiercy bądź osoby, którym spadkodawca zapisał majątek lub jego część. Dla większości spadkobierców otrzymany spadek (w sytuacji kiedy uprawnione osoby zażądają jego zapłaty)
może stanowić pewien kłopot, bowiem najczęściej spadek stanowią nieruchomości lub inne prawa, które trudno jest szybko spieniężyć.
Granice wydziedziczenia
Ustawodawca zakłada, że spadkodawca posiada względem swoich najbliższych pewne obowiązki moralne, których urzeczywistnieniem
jest właśnie prawo uprawnionego do zachowku. Przysługuje mu ono ze względu na wyjątkowo bliski, szczególny stosunek rodzinny
istniejący pomiędzy nim a spadkodawcą. Jak wobec tego łatwo zauważyć instytucja zachowku i wynikające z niej uprawnienia dla spadkobierców
ustawowych w znaczący sposób ograniczają z tego powodu pełną swobodę testowania. Prawo spadkodawcy do całkowicie dowolnego rozporządzania
swoim majątkiem po śmierci z pominięciem osób najbliższych jest zatem mocno ograniczone.[1] Dlatego kodeks cywilny przewiduje możliwość wydziedziczenia,
czyli mozliwość pozbawienia przez spadkodawcę, jego zstępnych, małżonka lub rodziców prawa do zachowku w sciśle określonych sytuacjach.
Spadkodawca ma możliwość wydziedziczenia uprawnionego do zachowku tylko w przewidzianych przez ustawodawcę sytuacjach.
Po pierwsze wydziedziczyć można uprawnionego do zachowku, który wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny
z zasadami współżycia społecznego. Kolejną przyczyną może być dopuszczenie się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych
mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci bądź też uporczywe niedopełnianie
względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Wydziedziczenie będzie jednak nieskuteczne, jeżeli jego przyczyna nie wynika z treści testamentu, nawet gdyby w rzeczywistości
przyczyna wydziedziczenia faktycznie zachodziła. Dlatego też tak ważne jest precyzyjne formułowanie treści testamentu.
Spadkodawca powinien opisać przykłady zachowania czy też czynności uprawnionego do zachowku bądź ich brak, które w jego ocenie
pozbawiły go udziału w spadku. Testament niezawierający żadnych zarzutów pod adresem uprawnionego do zachowku czy też opisów
jego nagannych postępowań, mimo że posiada formę testamentu notarialnego, nie może stanowić skutecznej podstawy do wydziedziczenia.
Samo posłużenie się przez spadkodawcę sformułowaniem, że uprawniony do zachowku uporczywie nie dopełniał obowiązków rodzinnych,
bez wskazania rodzaju obowiązków, nie jest wystarczające.[2]
Ustawodawca ograniczył spadkodawcę ponadto w ten sposób, że odebrał mu możliwość wydziedziczenia uprawnionego do zachowku, jeżeli mu przebaczył. Wówczas wydziedziczenie zawarte już wcześniej w testamencie będzie bezskuteczne bez względu na formę, w jakiej przebaczenie nastąpiło.[3] Dotyczy to nawet sytuacji, gdy spadkodawca w chwili przebaczenia nie miał zdolności do czynności prawnych, wystarczy bowiem, że miał dostateczne rozeznanie. Spadkobierca wydziedziczony w testamencie, któremu już z innych przyczyn nie służy roszczenie o zachowek, może w celu ochrony innego interesu prawnego - żądać ustalenia, że wydziedziczenie jest bezpodstawne.[4]
Zachowek Myślibórz i okolice
Zadzwoń! Pomagamy w uzyskaniu zachowku
Dochodzenie zachowku jest czynnością skompilowaną. Z powodu zawiłych i często trudnych do oszacowania roszczeń, dochodzenie zachowku wymaga dużej
i wyspecjalizowanej wiedzy prawniczej, sporego nakładu pracy, czasu i środków, koniecznych do ustalenia składników majątku, ich wartości oraz przysługujących praw.
Gdy majątek jest naprawdę spory, a zainteresowanych podziałem jest wielu spadkobierców, to wykonanie postępowania spadkowego staje się emocjonującym i wymagającym zadaniem.
W takiej sytuacji warto skorzystać z pomocy dobrego prawnika od spraw majątkowych, który pomoże rozwiązać wszelkie spory i zadba w należyty sposób zadba o interesy osób uprawnionych do zachowku.
[1] Wyrok SA w Warszawie z 27.10.2009 r., sygn. akt VI ACa 376/09, Legalis
[2] Wyrok SA w Poznaniu z 13.01.2011 r., sygn. akt I ACa 1021/10, Legalis
[3] Uchwała SN – IC z 14.06.1971 r., sygn. akt III CZP 24/71, Legalis
[4] Wyrok SN – IC z 09.12.1974 r., sygn. akt I CR 873/74, Legalis
