Jakie są formalności spadkowe?
Po śmierci spadkodawcy przychodzi czas na załatwienie kwestii formalnych związanych z nabyciem
pozostawionego przez spadkodawcę majątku. Jedną z pierwszych rzeczy, o które należy zadbać, jest stwierdzenie nabycia spadku.
Najprościej rzecz ujmując, jest to dowód na to, że dana osoba ma uprawnienia do spadku. Taki dowód jest niezbędny m.in. gdy
chcemy sprzedać nieruchomość wchodzącą w skład spadku, wykazać prawa do lokalu przed spółdzielnią mieszkaniową, sprzedać
samochód zmarłego czy wypłacić pieniądze pozostawione przez spadkodawcę na rachunku bankowym.
Wprawdzie możliwość uzyskania stwierdzenia nabycia spadku nie jest ograniczona terminem, jednak warto zrobić to jak najszybciej.
Działanie bez zwłoki pozwoli na sprawniejsze zarządzanie majątkiem spadkowym. Co do zasady, stwierdzenie nabycia spadku nie może
nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku. Jest to jednak możliwe wówczas, gdy wszyscy znani spadkobiercy złożyli
już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku.
Wniosek o dokonanie stwierdzenia nabycia spadku mogą zgłosić nie tylko spadkobiercy, ale także inne osoby mające w tym interes
prawny np. zapisobiercy, uprawnieni do zachowku, a także wierzyciele – zarówno spadkodawcy, jak i spadkobiercy. Wniosek o stwierdzenie
nabycia spadku podlega opłacie stałej w wysokości 50 złotych. Dodatkowo należy doliczyć opłatę w wysokości 5 złotych za wpis
do rejestru spadkowego. Postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku odbywa się przed sądem właściwym dla ostatniego miejsca zwykłego
pobytu spadkodawcy. Jeżeli nie da się ustalić miejsca jego zwykłego pobytu w Polsce, wówczas wniosek należy skierować do sądu właściwym
dla miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część. Z reguły od złożenia wniosku, do wydania odpowiedniego postanowienia
przez sąd mija kilka miesięcy. Jest to spowodowane m.in. długim okresem oczekiwania na wyznaczenie rozprawy.
Istnieje jednak druga droga, która jest szybsza, choć może być nieco droższa od wspomnianego wyżej postępowania sądowego.
Na równi z postanowieniem sądu traktowany jest akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza. Koszt takiego aktu
poświadczenia dziedziczenia, w zależności m.in. od tego czy dziedziczenie następuje na podstawie testamentu czy ustawy, czy testament
zawiera zapis windykacyjny, oraz tego ile wypisów potrzebujemy, kształtować się może w granicach 200 - 400 złotych. Ten sposób może być
zastosowany jednak tylko wtedy, gdy nie ma sporu co do tego kto jest spadkobiercą, oraz kto jaki udział w majątku spadkowym dziedziczy.
W sytuacji spornej niezbędne jest skorzystanie z pomocy sądu.
Autor: Adwokat Igor Służałek